Malların, bir yerden başka bir yere bir veya birkaç nakil aracı ile taşınması (sevk edilmesi) sırasında uğrayabileceği zarar, kayıp (ziya) ve hasarları teminat altına sigorta türüdür. Yurt içi ve yurt dışı (ithalat/ihracat) sevkıyatlarında her türlü emtianın, yüklemeden boşaltmaya (depodan-depoya) kadar gümrükteki beklemeler, aktarmalar, ara sevkıyatlar da dâhil olmak üzere deniz, hava ve karayolu ile nakliyatı sırasında meydana gelebilecek çeşitli kaza, yangın, hırsızlık, kaybolma ile ayrıca istenirse harp, grev, kargaşalık, terör, sabotaj gibi tehlikeler sonucu doğacak zarar, kayıp ve hasarları bütün dünyada geçerli uluslararası standart ve şartlarda teminat altına alır.
Emtia Nakliyat Sigorta Poliçeleri
• Muvakkat (Geçici/Flotan) Poliçe: İleri bir tarihte gerçekleşecek sevkıyatı önceden ve geçici olarak teminat altına alır.
• Abonman Poliçe (Sözleşmesi): Bir yıllık sevkıyatların tamamını otomatikman teminat altına alır.
• Münferit (Katil) Poliçe: Hazır yapılacak sevkıyatı teminat altına alır.
Emtia nakliyat sigortalarında, tam ziya, dar ve geniş olmak üzere 3 ana teminat vardır. (Bu teminatlar, kısaca “KLOZ” denilen özel şart maddelerinden oluşan metinlerdir.)
- Tam Ziya : En dar ve en sınırlı teminattır. Taşınan emtianın, taşıyan nakil aracı ile birlikte tamamen ziya olması halini temin eder. Hiçbir kısmi hasarı temin etmez.
Örnek : Gemi ile birlikte taşınan yükün batması, tamamen yanması v.b. veya taşıyan uçakla birlikte taşınan malın da düşüp parçalanması, yok olması, tamamen yanması v.b. veya taşınan malla birlikte tamamen ziya olması v.b.
- Dar Teminat : Bu teminat için kullanılan klozlar;
Denizyolunda : Instıtute Cargo Clauses (F.P.A.)
Karayolunda : Kamyon Klozu
Demiryolunda : Demiryolu Klozu
Havayolunda : Dar teminat yoktur. (Yalnızca Tam Ziya veya Geniş Teminat verilebilir.)
Bu klozlar kısaca; çarpma, çarpışma, devrilme, yangın, yıldırım, infilak, dağ heyelanı, köprü çökmesi, sel ve su basması v.b.rizikolar ile yükleme, olağan aktarma ve boşaltma rizikoları, (Denizyolunda) batma, karaya oturma, çatışma, fırtınadan bir liman veya kıyıya sığınma ile Müşterek Avarya (Gemi ile yükün aynı anda aynı tehlike ile karşı karşıya gelmesi sonucu doğacak masraflar ile zarar, ziyan) hasarları ve kurtarma masraflarını kapsar.
- Geniş Teminat : Bu teminat için kullanılan klozlar;
Deniz, Kara ve Demiryolunda :Instıtute Cargo, Clauses (All Rısks) veya Instıtute Cargo Clauses (A.)
Hava yolunda :Instıtute Aır Cargo Clauses (All Rısks) veya Instıtute Cargo Clauses (Aır)
Nakliyat ve Emtia Hasarları
Herhangi bir mal ve eşyanın her türlü nakliye esnasında zarara uğraması halinde meydana gelen zararın tespiti için bir takım bilgi ve belgelere gereksinimimiz bulunmaktadır. Deniz Taşımacılığı ile ilgili hasar dosyasının tamamlanması için gereksinim duyulan bu belgeleri ithalat, ihracat ve yurt için taşımacılığını birlikte değerlendirerek şu şekilde sıralayabiliriz;
• Konşimento-taşıma senedi
• Sigortalı mala ait fatura
• Poliçe aslı (cirolu)
• Sigortalı mala ait ordino
• Gümrük rezerve zaptı
• Gümrük muayene zaptı
• Çeki listesi
• Çetele listesi
• Gümrük (giriş veya çıkış) beyannamesi
• Gümrük vezne makbuzu
• Taşıyıcıya çekilen ihtarname mektubu
• Draft survey raporu
• Gözetim raporu (poliçede böyle bir şart var ise)
• Akreditif belgesi-gerekirse istenilmektedir
• Satış sözleşmesi gerekirse istenilmektedir
• Manifesto-gerekirse istenilmektedir
• Hasarlı mallara ait fotoğraf
• Vergi kimlik numarası
Kara Taşımacılığı ile ilgili hasar dosyasının tamamlanması için gereksinim duyulan bu belgeleri ithalat, ihracat ve yurt için taşımacılığını birlikte değerlendirerek şu şekilde sıralayabiliriz:
• Konşimento-sevk irsaliyesi
• Sigortalı mala ait fatura
• Poliçe aslı
• Malların hasarlı veya eksik olarak alındığına dair teslim tutanağı
• Sigortalı mala ait ordino
• Gümrük rezerve zaptı
• Gümrük muayene zaptı
• Çeki listesi
• Çetele listesi
• Gümrük (giriş veya çıkış) beyannamesi
• Gümrük vezne makbuzu
• Taşıyıcıya çekilen ihtarname mektubu
• Gözetim raporu (Poliçede böyle bir şart varsa)
• Akreditif belgesi-gerekirse istenilmektedir.
• Satış sözleşmesi-gerekirse istenilmektedir.
• Hasarlı mallara ait fotoğraf
• ATR belgesi-gerekirse istenilmektedir (AB ülkeleri ile yapılan taşımacılıkta kullanılır).
• Kaza sonucu hasar meydana gelmiş ise kaza zaptı
• Aracın Ruhsat fotokopisi
• Sürücüye ait ehliyet fotokopisi
• Taşıma, frigo firik araç ile yapılmış ise aracın soğutma raporu